قوانین مربوط به معافیت‌ مالیاتی صادرات و واردات

در ایران، با توجه به سیاست‌های تشویقی صادرات، بسیاری از کالاها مشمول معافیت‌ مالیاتی صادرات قرار می‌گیرند. این معافیت‌ها به منظور تشویق صادرکنندگان و افزایش ارزآوری برای کشور در نظر گرفته شده‌اند. اما دانستن این موضوع که چه کالاهایی تحت پوشش این معافیت قرار می‌گیرند و چه فرآیندی باید طی شود تا از این معافیت استفاده کرد، برای تجار بسیار حیاتی است.

• به موجب ماده ۱۴۱ قانون مالیات‌های مستقیم، صد درصد (%۱۰۰) درآمد حاصل از صادرات کالاهای غیرنفتی و محصولات بخش کشاورزی و همچنین خدمات فنی مهندسی، مشمول نرخ صفر مالیاتی صادرات قرار می‌گیرد.
• در تبصره ۱ همین ماده ذکر شده که درآمد حاصل از صادرات کالاهایی که به‌صورت عبوری به ایران وارد و سپس بدون تغییر در ماهیت یا با انجام تغییرات مختصر صادر می‌شوند، مشمول مالیات با نرخ صفر خواهند بود.
• طبق ماده ۱۳ قانون مالیات بر ارزش افزوده، صادرات کالا و خدمات به خارج از کشور از طریق مبادی خروجی رسمی، مشمول مالیات نمی‌باشد و مالیاتهای پرداخت شده بابت آنها با ارائه برگه خروجی صادره توسط گمرک و اسناد و مدارک مثبته، مسترد می‌گردد.
• البته باید توجه داشت که این معافیت‌ها مشروط به بازگرداندن ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور است. بر اساس مقررات شورای عالی هماهنگی اقتصادی، صادرکنندگان ملزم به بازگرداندن ارز حاصل از صادرات خود به کشور هستند. این کار از طریق روش‌های مختلف از جمله فروش ارز در سامانه نیما، واردات کالا در مقابل صادرات، بازپرداخت وام های ارزی دریافت شده و یا انتقال ارز به دیگر اشخاص انجام می‌شود.
• در مناطق آزاد کشور (کیش، قشم، چابهار، آستارا، انزلی و …) صادرکنندگان و شرکت‌ها و واحدهای تولیدی به مدت ۲۰ سال از پرداخت مالیات بر درآمد و مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند.
• بر اساس بند (الف) ماده ۹ قانون مالیات بر ارزش افزوده، واردات برخی کالاها معاف از پرداخت مالیات است. این معافیت‌ها معمولاً در مواردی اعمال می‌شود که نمونه داخلی محصول موجود نباشد یا به منظور اهداف حمایتی و عمومی صورت گیرد.